Màng mề gà là vị thuốc quý trong y học cổ truyền với tên thuốc là kê nội kim. Mề gà bổ đôi, bóc lấy lớp màng màu vàng phủ mặt trong của mề (cần nhẹ tay để khỏi làm rách màng), rửa sạch, phơi khô. Dược liệu là những tấm mỏng méo mó hoặc gần hình tròn, dài và rộng gần bằng nhau. Mặt ngoài màu vàng óng hoặc nâu vàng, có khi hơi màu lục, có những vết nhăn dọc, chất giòn, dễ vỡ vụn. Khi dùng rửa qua, thái miếng, sao với cát cho phồng. Có khi còn rang to lửa cho vàng đen.
Màng mề gà có vị ngọt, tính bình, có tác dụng bổ tỳ vị, giúp tiêu hoá, chữa các chứng đau bụng, ăn uống kém, bụng đầy trướng, khó tiêu, đại tiện lỏng, viêm ruột già, đái són.
Chữa đau dạ dày: màng mề gà 10g, nga truật 30g, cam thảo 10g, tán thành bột, uống mỗi ngày 4g trước bữa ăn 30 phút.
Thuốc bổ tỳ cho trẻ em gầy còm, biếng ăn: màng mề gà 2 cái, hoài sơn 80g, thần khúc 20g, sơn tra 12g, sa nhân 4g. Tất cả rang giòn, tán rây thành bột mịn. Mỗi lần uống 6g, ngày 2-3 lần với nước cơm hoặc nước ấm.
Chữa đầy bụng, đái rắt, đái buốt: màng mề gà sao 60g, tán bột, mỗi lần uống 4g, ngày 2 lần với nước ấm.
Trị bệnh đườngtiêu hóa, đau bụng, khó tiêu: gạo tẻ 100g nấu cháo; màng mề gà 15g sao phồng, tán bột cho vào cháo, gia vị vừa đủ (muối hoặc đường). Mỗi ngày ăn 2 lần.
Chữa ho gà: màng mề gà 10g (sao vàng thành bột), mật ong 50g, tỏi 10 nhánh (ép lấy nước), mã thầy 500g (ép lấy nước). Hòa đều, đun sôi. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 10ml.
Chữa sỏi đường tiết niệu: màng mề gà 30g, đảm tinh 10g, sơn tra 30g. Tất cả đem tán nhỏ. Mỗi lần uống 3g với nước ấm, ngày 2 lần.
Viêm đại tràng mạn tính: màng mề gà 10g, bạch truật 10g. Tán bột, trộn đều. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 6g.
Trị tiêu chảy, trẻ em suy dinh dưỡng: gạo tẻ 50g nấu thành cháo; màng mề gà 10g, hoài sơn 30g, sao vàng tán bột, trộn đều, mỗi lần cho 5g bột vào cháo; ngày ăn 1-2 lần, ăn liền trong 5-7 ngày.
Chữa viêm loét, cam răng ( thuốc dùng ngoài): màng mề gà đốt tồn tính, tán bột, hoà với dầu vừng, bôi.
DS. Đặng Văn Nam
Chữa đau dạ dày bằng màng mề gà
Màng mề gà (kê nội kim) là lớp màng màu vàng phủ mặt trong của mề gà. Khi mổ gà, lấy mề gà mổ ra, bóc ngay lớp màng bao quanh mề gà, đem rửa sạch rồi phơi.
Màng mề gà (kê nội kim) là lớp màng màu vàng phủ mặt trong của mề gà. Khi mổ gà, lấy mề gà mổ ra, bóc ngay lớp màng bao quanh mề gà, đem rửa sạch rồi phơi. Loại màng tốt có màu vàng nâu, trên mặt có nhiều vết nhăn dọc khi phơi khô chất giòn, dễ vỡ vụn, vết bẻ có cạnh bóng. Khi dùng đem sao với cát cho phồng lên, lấy ra rây bỏ cát là được, bảo quản nơi khô ráo, kín, tránh đè nặng làm vỡ nát.
Theo y học cổ truyền, kê nội kim có vị ngọt, chữa các bệnh rối loạn tiêu hóa, chữa cam tích trẻ em, biếng ăn, ăn không tiêu, bụng đầy trướng, ăn vào muốn nôn, đại tiện lỏng, viêm dạ dày, ruột, sỏi tiết niệu, tiểu rắt, tiểu và đại tiện ra máu, mụn nhọt...
Chữa cam tích (bụng đầy, ít ăn), đái rắt, đái buốt: màng mề gà sao 60g, tán bột, mỗi lần uống 4-6g, ngày 2 lần với nước cơm hoặc nước ấm.
Trẻ tiêu hóa không tốt: Lấy gạo 100g nấu cháo; màng mề gà 15g sao phồng, tán bột cho vào cháo, thêm gia vị (muối hoặc đường). Mỗi ngày ăn 2-3 lần.
Món ăn, bài thuốc dùng cho trẻ biếng ăn: Màng mề gà 6g, thịt lươn 250g. Cách chế biến: Lươn dùng muối tuốt cho hết nhớt, mổ bỏ hết phủ tạng rửa sạch, thái thành từng khúc. Màng mề gà sao khô tán nhỏ, thêm chút muối và gia vị trộn đều với thịt lươn hấp chín, dùng làm thức ăn cho trẻ trên 3 tuổi.
Ho gà: Màng mề gà 10g (sao vàng thành bột), mật ong 50g, tỏi 10 nhánh (ép lấy nước), mã thầy 500g (ép lấy nước). Cho tất cả vào nước (lượng vừa phải) đun sôi. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 3 thìa con.
Chữa sỏi đường tiết niệu: Màng mề gà 30g, đảm tinh 10g, sơn tra 30g. Tất cả đem tán nhỏ. Cách dùng: Mỗi lần uống 3g với nước đun sôi, ngày 2 lần.
Viêm đại tràng mạn tính: Màng mề gà (sao) 10g, bạch truật 10g. Tán bột, trộn đều. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 4 - 6g.
Chữa đau dạ dày: Bột mịn kê nội kim 4g, bột mịn mai mực 4g, bột gạo nếp rang thơm 2g, bột cam thảo đã khử 0,2g. Tất cả trộn thành 1 gói, mỗi ngày uống 2 gói sau bữa ăn sẽ giúp giảm đau dạ dày.
Trẻ tiêu chảy kéo dài, suy dinh dưỡng: Màng mề gà 1 cái, hoài sơn (khoai mài) 30g, hai thứ sao vàng tán bột. Gạo nếp 50g nấu cháo. Mỗi lần cho 5g bột nấu cùng cháo, ăn ngày 1-2 lần, ăn liền trong một tuần.
BS. Thu Nga
Màng mề gà là lớp màng màu vàng phủ mặt trong của mề gà, còn gọi kệ nội kim hay hoàng kim, được Đông y đánh giá rất bổ dưỡng.
Khi mổ mề gà ra, người ta bóc ngay lớp màng bao quanh mề gà đem rửa sạch rồi phơi. Người xưa rất coi trọng màng mề gà, còn gọi là kệ nội kim hay hoàng kim (vàng).
Lương y Bùi Đắc Sáng cho biết màng mề gà là bài thuốc quý trong Đông y, có vị ngọt, tính bình. Gà là động vật ăn tạp, ăn ngũ cốc, ăn cả côn trùng bằng cách nuốt chửng vì gà không có răng.
Bộ phận tiêu hóa ở gà rất khỏe nhờ lớp màng mề gà, tiêu hóa được những thức ăn cứng. Do đó màng mề được xem là vị thuốc rất tốt cho tì vị (tiêu hóa), hiệu quả trong điều trị chứng tích thực (thức ăn tích tụ, khó tiêu).
Màng mề gà còn có công dụng làm tan sỏi thận. Trong các sách cổ Trung Quốc có ghi chép, màng mề gà khi đi qua bàng quang có thể giúp loại bỏ vật cứng và làm tiêu sỏi, điều trị bệnh tiểu lắt nhắt, tiểu không hết, gan mật có sỏi. Người bình thường thi thoảng ăn màng mề gà để tăng cường sức khỏe, tốt cho lá lách, dạ dày, điều hòa gan.
Theo lương y Sáng, màng mề gà rất cứng, khó nghiền nát, không thể ăn sống mà phải nấu cùng thức ăn với cơm, ví dụ màng xào, hấp lươn hoặc nấu cháo.
Hai món ăn bổ dưỡng, dễ làm từ màng mề gà:
Màng mề gà hấp trứng
Món ăn này rất ngon và đặc biệt tốt cho người già, trẻ nhỏ, những người dạ dày yếu, có tác dụng bổ lá lách, tiêu hóa tốt. Cách làm món giống với hấp trứng thông thường.
Đánh đều trứng với chút muối và bột màng mề gà, thêm ít nước sôi rồi khuấy đều để tăng độ xốp mềm của món ăn. Sau đó cho vào nồi hấp khoảng 20 phút, đến khi gần chín thì cho hạt kỷ tử vào rồi tắt bếp, ăn nóng ấm.
Cháo màng mề gà
Đây cũng là món ăn giúp cải thiện hệ tiêu hóa và dễ thực hiện, dễ ăn. Nên kết hợp cùng lươn, cho thêm gừng và khoai mỡ vào hầm khoảng 1,5 giờ. Sau đó thêm chút gạo vào ninh nhỏ lửa đến khi gạo chín mềm thành cháo, thêm gia vị hành hoa cho vừa miệng.
Một số món ăn, bài thuốc từ màng mề gà kết hợp với các vị thuốc trong Đông y, chữa các bệnh ho gà, đau dạ dày, tiêu chảy, suy dinh dưỡng... liều lượng nên được thầy thuốc kê đơn phù hợp.
Nhanh.vn
